Tessel Pauli wint Ab Harrewijn Prijs 2007

Tessel Pauli

Tessel Pauli en de andere vrijwilligers van de Steungroep Vrouwen Zonder Verblijfsvergunning (SVZV) te Amsterdam hebben de Ab Harrewijn Prijs 2007 gewonnen. De uitreiking vond plaats op 13 mei om 16.30 uur in rk spiritueel centrum De Boskant in Den Haag, aan de Fluwelen Burgwal 45.

Passage uit het juryrapport: “De stichting ontfermt zich over vrouwen die zich om wat voor redenen ook zonder verblijfsvergunning in Nederland bevinden. Het politieke klimaat neigt ertoe hen aan hun lot over te laten, zelfs vijandig te bejegenen, omdat ‘ze immers zelf hierheen gekomen zijn’. Terwijl het vaak genoeg gaat om slachtoffers van vrouwenhandel of vrouwen die huiselijk geweld ontvluchten. De stichting biedt echter evengoed hulp aan vrouwen die om sociaal-economische redenen naar Nederland zijn gekomen.

Het juryrapport
Foto’s van de uitreiking
Informatie van de genomineerden

Het juryrapport

Dit jaar is de vijfde keer dat de Ab Harrewijn Prijs wordt uitgereikt. Als jury zijn we ieder jaar weer aangenaam verrast door de veelheid aan initiatieven die bij ons wordt aangedragen. Niet alleen het aantal, maar ook de diversiteit valt op. De onderkant van de samenleving is helaas breed en divers samengesteld. Die diversiteit uit zich ook in de winnaars.

De eerste editie werd gewonnen door Aysel Disbudak (tegenwoordig Caliskan), initiatiefneemster van het Migrantenplatform Gehandicapten Amsterdam. Zij heeft haar stichting inmiddels kunnen uitbouwen tot een zorgaanbieder. Dave Binder won de tweede editie met Sandford en Zo, een project om daklozen meubels te laten maken. De winnaar van de derde editie was Abel Hertzberger van de werkgroep Nederland-Srebrenica, die zich inspant voor verzoening in een stad die trauma’s te verwerken heeft. Vorig jaar won Ricky Schut de prijs namens de werkgroep Landbouw en Inkomen. Hoe het haar sindsdien vergaan is, heeft u zojuist kunnen horen.

De jury prijst zich gelukkig dat ook dit jaar een divers palet aan initiatieven zich aandient. Ondersteuning van uitkeringsgerechtigden en vrouwen zonder verblijfsvergunning, een internationaal vrouwenkoor, geestelijke verzorging en actie tegen armoede – het zijn geen dingen die je direct in hetzelfde rijtje verwacht.

Bij de keuze voor een winnaar heeft de jury zich zoals altijd laten leiden door haar vermoedens wat Abs afweging geweest zou kunnen zijn, enerzijds kijkend naar de bevlogenheid van de initiatiefnemers, anderzijds ook puur praktisch: wie heeft de prijs het hardste nodig? Creativiteit speelt daarbij een belangrijke rol, maar ook het verbinden van mensen.

Alles afwegend heeft de jury besloten dat de Ab Harrewijn Prijs 2007 gaat naar een initiatief dat zich het lot aantrekt van mensen die om allerlei redenen buiten de boot van de samenleving gevallen zijn, een initiatief dat een hart onder de riem steekt, maar ook praktische hulp biedt.

De Ab Harrewijn Prijs 2007 gaat naar de Steungroep Vrouwen Zonder Verblijfsvergunning, vertegenwoordigd door Tessel Pauli.

De steungroep ontfermt zich over vrouwen die zich om wat voor redenen ook zonder verblijfsvergunning in Nederland bevinden. Het politieke klimaat neigt ertoe hen aan hun lot over te laten, zelfs vijandig te bejegenen, omdat ‘ze immers zelf hierheen gekomen zijn’. Terwijl het vaak genoeg gaat om slachtoffers van vrouwenhandel of vrouwen die huiselijk geweld ontvluchten. De steungroep biedt echter evengoed hulp aan vrouwen die om sociaal-economische redenen naar Nederland zijn gekomen.

De jury waardeert de combinatie van principiële stellingname – iedereen heeft recht op bepaalde basisvoorzieningen ongeacht haar documenten – met praktische hulp, van assistentie bij het invullen van formulieren tot het vinden van onderkomen. Dat de vrijwilligers van de Steungroep Vrouwen Zonder Verblijfsvergunning dit uitgebreide initiatief nu al meer dan tien jaar volhouden is des te meer bewonderenswaardig.

Foto’s van de uitreiking

Zo’n 150 mensen waren aanwezig in De Boskant

Paul Rosenmöller en Siska Barelds onder het publiek

De genomineerden: Ben van Dam, Riki Jonker, Tessel Pauli, Prabhati Verburg en drie vertegenwoordigers van de Stilte Actie: Elly van Santen, Madeline Andringa en Norga Simons

Het Alomtonen Koor zingt onder andere Swing Low, Sweet Chariot

Lodewijk de Waal verzorgt een lezing

Paul Rosenmöller reikt de prijs uit aan Tessel Pauli onder toeziend oog van jurylid Els Veenis en NCRV-verslaggeefster Carmen Fernald

De vrijwilligers van SVZV

Informatie van de genomineerden

Stichting Geestelijke Verzorging Rijnmond

De Stichting Geestelijke Verzorging Rijnmond (SGVR) is én qua bestuurssamenstelling én qua doelstelling een interculturele en interlevensbeschouwelijke stichting gevestigd te Rotterdam.

Doel is het vragen van aandacht voor levensvragen van mensen die in hun thuissituatie geconfronteerd worden bijvoorbeeld met ziekte of verminderde gezondheid of eenzaamheid en zich dan zingeving- of levensvragen stellen als:

– Waarom moest mij dit overkomen?
– Hoe verder? Heb ik het wel goed gedaan? Waar leef ik nog voor?

Om dit doel te bereiken wil de SGVR samenwerken met alle organisaties en instellingen die dit doel ook belangrijk vinden.

MOTTO (Meelevende Ondersteuning Ten behoeve van Thuiswonende Ouderen)

In samenwerking met de Stichting Ouderenwerk IJsselmonde (SOIJ) in Rotterdam is de SGVR op 01-05-’05 een pilot gestart. De SGVR heeft voor twee dagen per week een geestelijk verzorger aangesteld die tot taak heeft om vrijwilligers te werven, te trainen en te begeleiden, zodat zij in staat zijn ‘zinnige’ gesprekken te voeren met ouderen die kampen met levensvragen.

Volgens gegevens van de GGD zijn er in Rotterdam meer dan drieduizend ouderen die ernstig vereenzaamd zijn en behoefte hebben aan contact of een goed gesprek. Aangezien 85% van de Rotterdamse bevolking geen band heeft met een kerk, moskee of levensbeschouwelijk genootschap, hebben veel ouderen geen ‘adres’ waar ze met hun levensvragen heen kunnen.

Wanneer er via Vraagwijzer, Thuiszorg of een andere organisatie een signaal binnenkomt bij MOTTO, dat een oudere vereenzaamt en behoefte heeft aan een goed gesprek, dan gaat de geestelijk verzorger er eerst op bezoek en ‘koppelt’ vervolgens die oudere aan een vrijwilliger. Die vrijwilliger komt in overleg met de oudere regelmatig op bezoek. Na elk bezoek wordt een heel kort verslag gedaan aan de geestelijk verzorger, die tevens coördinator is van het project.

Doel van het bezoek van de vrijwilliger is niet om van alles te dóen, maar vooral om er te zijn, ‘present’ te zijn: de medemens het gevoel geven dat hij/zij waardevol is en het ‘adres’ te zijn voor zijn vragen

Eens per vier weken komen alle vrijwilligers bij elkaar o.l.v. de coördinator om ervaringen uit te wisselen. Momenteel geeft de coördinator aan deze vrijwilligers een cursus ‘Levenskunst’.

Op deze manier krijgen de vrijwilligers meer zicht op hun eigen leven en worden ze nog beter toegerust om goed te luisteren naar het levensverhaal van hun oudere buurtgenoten.

Bundeling Enschede Uitkeringsgerechtigden

In Enschede bestond geen cliëntenparticipatie die er op gericht was individuele hulpverlening te bieden voor mensen aan de onderkant van de samenleving. Ons streven bestond onder meer uit: we gaan aan het werk totdat we niet meer nodig zijn. De werkelijkheid echter: BEU heeft een samenwerkingsverband met alle denkbare hulpverleningsinstanties, ontvangt politieke steun, biedt stage plekken voor leerlingen Saxion Hogescholen Maatschappelijk Werk, reïntegratie mogelijkheden voor herintreders betreffende de administratie en het einde van individuele hulpverlening is nog lang niet in zicht.

Doelstelling BEU: Cliëntenparticipatie in de breedste zin van het woord: de belangen van uitkeringsgerechtigden en personen met een vergelijkbaar of lager minimum inkomen te behartigen in de gemeente Enschede, onafhankelijk van het soort uitkering of inkomen zowel in algemene, als ook in individuele zin.

BEU heeft een adviserende functie. Als er geconstateerd wordt dat cliënt mogelijkerwijs begeleidende hulp nodig heeft op maatschappelijk gebied, het psychische vlak, Gespecialiceerde Gezins Verzorging of rechtsbijstand, wordt deze geadviseerd contact op te nemen met betreffende instelling.

Veel cliënten komen met problematiek die uit meerdere onderdelen bestaat.Dit betekent in de meeste gevallen dat de financiële situatie ordelijk, overzichtelijk en beheersbaar gemaakt wordt. Vooral als cliënt na aanmelding bemiddeling voor BBR/WSNP bij Stadsbank Oost Nederland, doorverwezen wordt naar BEU voor het helpen invullen van deze formulieren.

Maatschappelijke organisaties verwijzen cliënten hierdoor vaak naar BEU om een totaaloverzicht van problemen te krijgen, te helpen ordenen en handelen zodat cliënt(en) zijn/haar levensomstandigheid op orde kan krijgen

Beu biedt hulp bij:DMO uitkering/inschrijving CWI, bijzondere bijstand, aanvraag huurtoeslag /zorgtoeslag, kwijtschelding gemeentelijke belasting, invullen van formulieren van de Stadsbank Oost Nederland (BBR en WSNP), indienen bezwaarschriften, bemiddeling geldelijke achterstanden/deurwaarders, voorkoming huisuitzetting, voorkoming afsluiting gas/licht/water, regelen betalingsuitstel, advies huisverkoop/faillissement, advisering advocaten/verzekeringen, invullen studiefinanciering.

[Meer]

Steungroep Vrouwen zonder Verblijfsvergunning

De Steungroep voor Vrouwen zonder Verblijfsvergunning (SVZV) werkt sinds 1995 aan het verbeteren van de positie van vrouwen die, om welke reden ook, zonder geldig verblijfsdocument in Nederland wonen. Het gaat om slachtoffers van vrouwenhandel, vrouwen die hier om sociaal-economische redenen zijn gekomen, vrouwen die eerder een asielverzoek hebben ingediend en vrouwen die huiselijk geweld ontvluchten – en vervolgens hun afhankelijke verblijfsvergunning verliezen. Deze vrouwen, en soms hun gezinnen, bevinden zich in een achtergestelde positie en worden als gevolg van het repressieve migratiebeleid van de overheid van vrijwel alle voorzieningen in Nederland uitgesloten. Bij de activiteiten van de Steungroep staat het vergroten van de zelfredzaamheid van deze vrouwen voorop, uitgaande van de eigen kracht van deze vrouwen

Alle activiteiten van de Steungroep worden mogelijk gemaakt door vrijwilligers. Zij organiseren een wekelijks inloopspreekuur door vrouwen voor vrouwen, informatieve en ontspannende activiteiten, en werven de financiële middelen om e.e.a. mogelijk maken.

Het wekelijkse spreekuur wordt gedraaid door een groep vrouwen. Vrouwen zonder papieren komen daar vooral met vragen of problemen op het gebied van inkomen, onderdak, school voor de kinderen, medische en juridische zaken. De Steungroep maakt hen wegwijs, belt waar nodig met instanties, en zoekt financiële middelen voor noodsituaties.

Een aantal van de vrouwen die via het spreekuur bij de Steungroep komt, wordt intensiever begeleid. Bijvoorbeeld bij het (her)starten van een procedure om een verblijfsstatus te krijgen; bij het zorgen voor toegang tot medische zorg; of om voor elkaar te krijgen dat de kinderen naar school kunnen.

Ook beheert de Steungroep een woning waar een aantal vrouwen, vaak met kinderen, een tijdje kunnen wonen om tot rust te komen. Doel is dat deze vrouwen na een periode van relatieve rust en met een dak boven hun hoofd, vervolgens beter in staat zijn om hun leven vorm te geven en keuzes te maken.

Enkele malen per jaar organiseert de SVZV informatie middagen of avonden gericht op vrouwen zonder verblijfsvergunning. Onderwerpen die al aan de orde kwamen zijn: de identificatieplicht; voedselbanken; medisch ‘paspoort’ voor mensen zonder papieren; Nederlandse les.

Om de dagelijkse strijd om te overleven even los te kunnen laten organiseert de Steungroep ook gewoon leuke activiteiten voor de vrouwen. Zo worden de informatiebijeenkomsten vaak gekoppeld aan een maandelijks Vrouwen Eetcafé. Hier ontmoeten vrouwen met en zonder papieren elkaar; wordt samen gekookt, gegeten en gelachen. In de zomer organiseert de Steungroep een korte vakantie voor een aantal vrouwen en hun kinderen. Afgelopen zomer waren we op een kampeerboerderij op de Veluwe.

[Meer]

Stilte Actie Tegen Armoede

Armoede is nog steeds een schande, er klopt geen barst van. Alles is nu ongeveer wel gezegd maar helpen doet het maar weinig. Hoe houd je het gevecht vol? De tijd is rijp voor het aanboren van die krachtige onderstroom die je als persoon in je hebt. Een onderstroom die anders dan een gewone demonstratie laat zien dat je het niet opgeeft.

De permanente aandacht die nodig is om werkelijk iets te veranderen breng je niet op door alleen je verzoeken schriftelijk in te dienen bij kamerleden of andere zaakwaarnemers. Een andere actie, van stilte, van ingehouden woede zonder nog meer woorden. Daar is innerlijke kracht voor nodig. Die hebben we allemaal.

Wie zijn we? Vier mensen gepokt en gemazeld in de anti-armoedebeweging maar de moed niet opgevend. Ze vonden elkaar in Den Haag, de stad waar het allemaal kan gebeuren.

Hoe doen we het doen?

We verzamelen iedere derde dinsdag om 13.00 uur op het Plein in Den Haag. Op het midden van het Plein ontmoeten we elkaar. Dat is vlakbij het Binnenhof. We lopen zwijgend om de gebouwen heen, een weg van de lange adem. We vormen een kring van stilte bij de twee ingangen van de Tweede Kamer, en vlakbij de ingang van het Binnenhof.

We blijven doorgaan iedere derde dinsdag van de maand. Weer of geen weer. Het duurt niet langer dan een uur. Als je eerder uit de rij wil, dan kan dat. Op eenvoudige borden en folders leggen we uit waarom we er iedere keer weer zijn.

We begonnen in september 2006 en we zijn steeds met 20 à 30 personen, waarvan een groot deel steeds wisselende mensen. De ervaring is wonderlijk en bijzonder. Niemand hoeft beter gebekt te zijn dan de ander, want we zijn stil. Voorbijgangers houden de pas in en worden zelf ook plotseling stil.

[Meer]

Alomtonen koren

Prabhati Verburg: “We waren met ons zessen, die eerste avond. Drie Afrikaanse vrouwen uit Angola, Zaïre en Nigeria, en drie Nederlandse. We dronken thee en koffie, kletsten wat in nederlands, frans en engels en zongen een paar zuid-afrikaanse liedjes die ik ooit geleerd had. Toen de eerste verlegenheid overwonnen was vroeg ik de vrouwen om een lied uit eigen land. Kiameso uit Zaïre kwam met een werkelijk prachtig kerkgezang in het lingala: Masu mu nanga…”

“Inmiddels was ons Alomtonenkoor flink uitgedijd: drie hotels in Bergen en Bergen aan Zee hadden zich opengesteld voor de opvang van asielzoekers. Er verschenen brieven in de dorpskrant van verontruste omwonenden: nu moesten ze hun tuinmeubels aan de ketting leggen. Sommigen schakelden een advocaat in om het onheil af te wenden: hun villa’s daalden in waarde! Ik schaamde me voor mijn dorpsgenoten. In mijn jonge jaren had ik veel gereisd en overal – in Noord-Afrika, Turkije, Iran, Afghanistan, Pakistan en India – was ik met open armen ontvangen. Ik was zo blij dat de Alomtonen de vluchtelingenvrouwen gastvrijheid boden. We zongen iedere woensdagavond in een andere huiskamer, waardoor onze buitenlandse vriendinnen sneller inburgerden dan wie ook.”

“We werden van lieverlee in alle delen van het land uitgenodigd en steevast kwamen na afloop Nederlandse vrouwen op ons af die zeiden: Dit willen wij ook! We hebben een azc in de buurt, daar gaan we dit ook proberen. Prima idee, riepen wij dan en als je advies nodig hebt – bel gerust. Ik wist dat je zo’n koor niet een-twee-drie uit de grond stampte. Want voor veel buitenlandse Alomtonen was een wekelijkse zangavond echt niet vanzelfsprekend.”

“Vrouwen uit de omgeving waren blij dat ze dankzij het nieuwe koor eindelijk eens op een ontspannen manier met asielzoeksters in aanraking kwamen. Al haakten sommigen weer af toen de leiding van het azc wat al te gretig radio en tv uitnodigde om te laten zien en horen hoe harmonieus de sfeer tussen autochtonen en allochtonen was. Na Kollum zijn we in Dokkum, Almere, Laren, Haren, Leek, Schijndel, Schagen, Den Helder en Egmond aan de slag gegaan en hebben we een eerste aanzet gegeven in Tilburg, Tiel, Alkmaar, Zeist en Hoofddorp.”

“Je ontkomt er niet aan dat het ledental van een Alomtonenkoor fluctueert – vooral als je te maken hebt met asielzoekers. Hoe heerlijk ik het ook vond om met een grote groep te zingen, soms waren slechtbezochte avonden juist heel waardevol omdat je tot intiemere gesprekken kwam. Voor mij zat het succes van het project ‘m in de moslima’s die van harte de lof van Jezus zongen in het lingala. En de arabische christenen, die het moslimfundamentalisme ontvlucht waren en met ons toch het welkomstlied voor Mohamed in Medina meezongen. Die avond dat we een Israëlische in ons midden hadden en mijn Syrische en Iraakse vriendinnen me vertelden dat ze nog nooit met een joods persoon gesproken hadden.”