Door Maarten Davelaar

Kun jij iets zeggen over het gedachtegoed van Ab Harrewijn, zo luidde de vraag waarmee Nico Ooms me benaderde bij het begin van de voorbereidingen voor de jubileumconferentie van ’t Groene Sticht. Wat waren zijn idealen? Wat wilde hij bereiken? En hoe slaagde hij erin mensen mee te krijgen, in beweging te brengen? Om, bijvoorbeeld, met hem te werken aan de plannen voor ’t Groene Sticht? En kun je ook nog iets zeggen over wat zijn ideeën nu, bij het tienjarig bestaan van ’t Groene Sticht, nog kunnen betekenen?

Ik heb ja gezegd, zoals jullie merken. Toegegeven, ik was op papier niet helemaal ongeschikt voor de taak. Ik heb van 1995 tot 2002 intensief met hem samengewerkt in werkgroep De Rafelrand die zich inzette voor preventie van dak- en thuisloosheid en het herstellen van aansluiting met de maatschappij voor mensen die het waren geworden. ’t Groene Sticht kwam uit de zakendoen-conferenties van werkgroep De Rafelrand voort. Bovendien had ik vanaf 1999 met hem rond zijn politieke werk te maken. En o ja, we kwamen op elkaars zaterdagse verjaardagsfeestjes. Ab nooit voor elf, twaalf uur ’s nachts op de mijne: eerst moest de preek voor de dag erop nog af, of een brief voor ’t Groene Sticht, voor hij aan het bier mocht.

Toch heb ik er flink mee in mijn maag gezeten, met die toezegging en de opdracht die daar voor mezelf uit voortvloeide. Want kon het – ook met mijn eigen persoonlijke betrokkenheid – iets anders worden dan het ultieme tribuut aan Ab Harrewijn? Natuurlijk, er is rond zijn vroege dood in 2002 veel gezegd. Er is een Ab Harrewijnprijs en zijn naam ligt nog op de lippen van velen. Bij ‘in de geest van Ab’ kunnen veel mensen zich iets voorstellen. Maar wat is er sindsdien aan samenhangends bijeengebracht en besproken over waar hij voor stond? Heel weinig. Kortom, er lag hier een Taak. Een Te Grote Taak voor een middagconferentie op een donderdag in december.

Lees verder (pdf)

Beste Siska, beste Ineke, beste familie van Ab, vader, broer, verdere familie, Rotterdamse vriend Van der Linden,

We hebben een speciale band, want met een hart voor de sociale zaak zijn we allebei fervente stropdasdragers. Ik ben waarschijnlijk samen met van der Linden in de zaal de enige die een stropdas heeft. Ha, de vader natuurlijk ook, maar die heeft nog veel meer onderscheidingen waaronder een koninklijke. De andere eretekens moet u me nog een keer uitleggen. Het is heel eervol dat u aanwezig bent onder mijn gehoor. Ineke van Gent zei het al: ik ben van het geboortejaar 1955, dus van hetzelfde jaar als Ab Harrewijn en Siska Barelds, en dat geeft wel een bijzonder gevoel. Je zou je kunnen denken dat Ab had hier kunnen staan. Naar mijn gevoel had hij hier móeten staan in een nieuwe Pauluskerk. Wat zou hij ervan genoten hebben. Hoe zo’n kerk een andere functie krijgt. En hoe hij dan ook hier aanvoerder van debat, van actie zou kunnen wezen. Maar het is nu toch anders en daarom hebben we deze dag.

Ik heb na mijn studie achttien jaar in de vakbond CNV gewerkt. Ik heb te maken gehad, via de kerk ook, met het industriepastoraat. Als je in de vakbond werkt en het industriepastoraat, dat kan het niet missen. Dan kom je natuurlijk Ab Harrewijn tegen en dan maakt het niet uit of het bij DISK is of bij de Arme Kant van Nederland of bij de Linkerwang van Groen Links of waar dan ook of bij een actie. Dan heb je altijd even contact over hoe het verder zou moeten gaan en wat dan verstandig zou zijn, wat de argumenten waren. En tevens ook wat we gehoord hadden van de mensen over welke kant het op zou moeten gaan. Ik ben later in Den Haag gaan werken in de politiek als Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daar heeft Ineke van Gent wat over verteld.

Ik ben daarna naar de OESO gegaan in Parijs. Daar heb ik wat meer ook van de wereld gezien. En ik werk nu bij de Bertelsmann Stiftung in Duitsland en bij de Triodosbank als nevenfunctie.

Ab Harrewijn

Als ik aan Ab Harrewijn denk dan moet ik ook denken aan de vraag: ‘Naar wie luister je en tot wie richt je je?’. Er zijn heel veel mensen, zeker in het Haagse, die het idee hebben dat ze naar belangrijke mensen moeten luisteren en dat ze tot eenvoudige mensen moeten spreken. Ik vond het altijd zo mooi aan Ab dat hij het precies andersom deed. Ab zei: ‘Naar eenvoudige mensen moet je luisteren en tot belangrijke mensen moet je het woord richten’. Eigenlijk is dat ook wat we uit de bijbel kennen van het verhaal van Jezus: Naar wie luister je en tot wie richt je je? Ab Harrewijn had daar een precies andersom idee over dan gangbaar is en dat heeft mij altijd geïnspireerd.

Lees verder Lezing Aart Jan de Geus

Mariët Mensink is samen met Maria van den Muijsenbergh initiatiefnemer van de Stichting Wereldvrouwenhuis Mariam van Nijmegen, waar vrouwen zonder verblijfspapieren, zonder onderdak en met medische problemen tijdelijk opvang vinden. Als winnaar van de Ab Harrewijn Prijs 2014 vertelde zijn tijdens de uitreiking van 2015 hoe het met het Vrouwenhuis verder is gegaan na het winnen van de prijs.

Wij vangen vrouwen op die op straat zijn gezet, die in een asielprocedure zitten, die geen verblijfstitel hebben, die uit het detentiecentrum of terugkeercentrum gezet zijn of er zelf weggegaan zijn. Vrouwen op straat lopen allerlei gevaren, zoals seksueel geweld of misbruik of vrouwenhandel. Vrouwen kiezen er niet voor om op straat te zijn maar kunnen niet anders. In Nijmegen zijn er allerlei organisaties die hulp bieden, met name aan mensen die een kans maken op een legale status. Toch hebben we gemerkt dat vrouwen niet altijd geholpen worden. Daarom zijn we voor vrouwen op straat een opvangmogelijkheid begonnen.

Lees verder Wereldvrouwenhuis: van 20 naar 43 vrouwen